Do góry

Historia

Dzieje Reformacji w Szkocji

Reformację, czyli ruch społeczno–religijny, który doprowadził do powstania niezależnych od papiestwa Kościołów protestanckich, zapoczątkował w 1517 roku w Niemczech Marcin Luter. Dzieje tego ruchu w Szkocji sięgają lat 20-tych XVI wieku, kiedy dotarły tu nauki Lutra (już w 1521 propagował je kierownik grammar school w Aberdeen, Robert Marshal).


Pierwsze potępienie tychże nauk nastąpiło w 1525. Trzy lata później spalono pierwszego w Szkocji protestanckiego męczennika, 25-letniego Patryka Hamiltona.

Dzieje Aberdeen

Na terenach zajmowanych dziś przez Aberdeen (gaelickie Obar Dheathain, szkockie Aiberdein, od starobrytyjskiego aber "ujście") w czasach rzymskich znajdować mogła się osada lub fort Devana, która to nazwa występuje w Geografii Ptolemeusza. We wczesnym średniowieczu powstała tutaj osada założona prawdopodobnie przez uczniów św. Kolumby.



Około 1136 r.

Szkockie dudy

Rudzielec w kilcie i z dudami – z tym tradycyjnie kojarzy się większości obcokrajowców Szkot.

Robert I Bruce (1274-1329)


Robert Bruce urodził się w roku 1274 jako syn Roberta Bruce’a i Małgorzaty of Carrick. Jego ojciec, hrabia Carrick, był synem Roberta Bruce’a (zm. 1295), jednego z dwóch głównych pretendentów do tronu szkockiego po śmierci Małgorzaty Norweskiej. Rodzina Bruce’ów, której normandzki przodek przybył w XII wieku do Szkocji, gdzie został lordem Annandale, wywodziła się po kądzieli od Dawida I.


Święty Andrzej i Szkocja

Święty Andrzej – rybak z Galilei, jeden z 12 apostołów, brat św. Piotra i patron Szkocji. Choć początki jego szkockiej legendy są niejasne, przez wiele wieków zajmował i zajmuje do dziś ważne miejsce w religijnej historii kaledońskiej nacji.  

Męczeńska śmierć

Po śmierci Chrystusa Św. Andrzej był jednym z głównych głosicieli ewangelii w Azji Mniejszej i Grecji. Według tradycji Kościoła konstantynopolitańskiego był także pierwszym biskupem greckiej kolonii w Bizancjum.

Sir William Wallace (1272-1305)


William urodził się w roku 1272 w szlacheckiej rodzinie, która w XII wieku przybyła z Walii i osiadła w hrabstwie Renfrew. Początek jego legendy rozpoczął się po zdjęciu z tronu Jana I Balliola i zajęciu Szkocji, kiedy Edward I Angielski zażądał, by każdy właściciel ziemski złożył mu hołd. Wallace nie zastosował się do tego polecenia, za co został wyjęty spod prawa. Legenda głosi, że do czynnego oporu skłonił go osobisty dramat, gdyż Anglicy zamordowali mu żonę.

Szkockie klany

MacGregor, MacCampbell, MacLeod, MacDonald – takie nazwiska wszystkim przywodzą na myśl szkockie klany, które obok kiltu, dud, ostu, krzyża św. Andrzeja i whisky wydają się być jednymi z najbardziej rozpoznawalnych elementów szkockiej tradycji i kultury.

Struktura klanowa

Sama nazwa klan wywodząca się z gaelickiego clann oznacza patriarchalną wspólnotę spokrewnionych. Na czele wielkiej klanowej rodziny stał naczelnik klanu (gael.

Robert Burns (cz. 2.)

Biografię Roberta Burnsa (1759–1796) omówiliśmy w poprzednim artykule. Dziś przyjrzymy się bliżej jego twórczości i znaczeniu – nie tylko dla dziejów literatury.

Tradycja i oryginalność

Już za życia Burnsa jego sława wykroczyła poza Szkocję. W połowie 1787 r. reprint edynburskiego wydania Poems ukazuje się w Filadelfii, a pod koniec tego roku – w Nowym Jorku. Wiersze Burnsa przetłumaczono na ponad trzydzieści języków.

Robert Burns (cz. 1.)

Najwybitniejszy poeta Szkocji i prekursor romantyzm urodził się w 1759 roku w dwuizbowej chacie w Alloway (hrabstwo Ayr) jako najstarszy z siedmiorga dzieci Williama Burnesa i Agnes Broun. W 1786 r. Robert zmienił pisownię nazwiska na "Burns".