Robert Bruce urodził się w roku 1274 jako syn Roberta Bruce’a i Małgorzaty of Carrick. Jego ojciec, hrabia Carrick, był synem Roberta Bruce’a (zm. 1295), jednego z dwóch głównych pretendentów do tronu szkockiego po śmierci Małgorzaty Norweskiej. Rodzina Bruce’ów, której normandzki przodek przybył w XII wieku do Szkocji, gdzie został lordem Annandale, wywodziła się po kądzieli od Dawida I.
William urodził się w roku 1272 w szlacheckiej rodzinie, która w XII wieku przybyła z Walii i osiadła w hrabstwie Renfrew. Początek jego legendy rozpoczął się po zdjęciu z tronu Jana I Balliola i zajęciu Szkocji, kiedy Edward I Angielski zażądał, by każdy właściciel ziemski złożył mu hołd. Wallace nie zastosował się do tego polecenia, za co został wyjęty spod prawa. Legenda głosi, że do czynnego oporu skłonił go osobisty dramat, gdyż Anglicy zamordowali mu żonę.