Prawa pracownika i obowiązki pracodawcy odnośnie norm czasu pracy – maksymalnego czasu pracy, urlopów, zwolnień lekarskich itp. – reguluje w Wielkiej Brytanii The Working Time Regulations (regulacje dot. czasu pracy) z 1998 roku zgodnie z dyrektywą Komisji Europejskiej dotyczącej czasu pracy.
Kogo dotyczą te regulacje?
Przepisy The Working Time Regulations obejmują pracowników (workers) – czyli osoby zatrudnione przez pracodawcę, zarówno na podstawie umowy o pracę jak też innych umów w których osoba zobowiązuje się do wykonywania osobiście pewnych zadań lub usług, za które dostaje regularne wynagrodzenie. Nie ma znaczenia czy pracujesz na cały, czy na część etatu. Do tej grupy należą także pracownicy sezonowi, niektórzy wolni strzelcy i większość pracowników agencji (patrz Pracownik (worker) a pracownik kontraktowy (employee)).
Regulacje te nie obejmują natomiast:
- osób samozatrudnionych lub osób wykonujących tak zwane wolne zawody;
- służby domowej w prywatnych domach (tzw. "domestic stuff", np. opiekunek do dziecka);
- lekarzy podczas stażu (muszą pracować średnio 58 godzin w tygodniu);
- pracowników transportu, np. kierowców, marynarzy, personelu pokładowego samolotów, rybaków;
- pracowników firm ochroniarskich;
- członków sił zbrojnych, policji, pracowników ochrony cywilnej (np. strażaków i straży przybrzeżnej).
Czas pracy wynikający z umowy
Szczegóły dotyczące czasu pracy powinna regulować podpisana przez Ciebie umowa o pracę. Możesz nie posiadać pisemnej umowy, ale Twój pracodawca musi dać Ci na piśmie wszystkie warunki zatrudnienia – włączając godziny pracy – w ciągu dwóch miesięcy od rozpoczęcia pracy.
48-godzinny tydzień pracy
O ile nie podejmiesz dobrowolnej decyzji aby było inaczej lub nie pracujesz w sektorze rządzącym się odrębnymi zasadami, nie możesz pracować więcej niż ustawowe 48 godzin tygodniowo (z uwzględnieniem nadgodzin), przy czym średnia ilość godzin pracy obliczana jest z okresu 17 tygodni. Oznacza to, że możesz pracować w jednym tygodniu więcej niż 48 tygodni, pod warunkiem że średnia z 17 tygodni nie przekracza tej normy. Możesz dobrowolnie zrezygnować z tego ograniczenia wybierając tzw. opcję "opt-out".
48-godzinny tydzień pracy nie obowiązuje m.in. osób pracujących w zawodach związanych z czynnościami ochrony i nadzoru, w zawodach, których wykonywania nie można przerwać z uwagi na konieczność ciągłości świadczenia usługi lub produkcji lub związanych z przewidywalnym wzrostem aktywności, takimi jak np. turystyka.
Jeżeli masz wątpliwości, czy obowiązuje Cię 48-godzinny tydzień pracy, zasięgnij porady specjalisty z Biura Porad Obywatelskich (Citizens Advice Bureau). Twoje lokalne biuro znajdziesz za pomocą strony: www.citizensadvice.org.uk/cab....
Jeśli masz poniżej 18 lat
Inne zasady obowiązują pracowników poniżej 18 roku życia. Zazwyczaj nie mogą pracować dłużej niż 8 godzin dziennie lub 40 godzin w tygodniu. Średnia czasu pracy nie jest w tym przypadku obliczana z dłuższego okresu. Są jednak wyjątki od tej reguły.
Szczegóły dotyczące różnych aspektów życia, także pracy, młodych ludzi w Wielkiej Brytanii można znaleźć w poświeconej temu sekcji oficjalnej strony rządowej Directgov.
Co wlicza się do czasu pracy?
Do przeciętnego wymiaru czasu pracy, obok zwykłych obowiązków, zalicza się także:
- związane z pracą szkolenie;
- związany z pracą czas podróżowania (jeśli np. jesteś akwizytorem);
- lunch służbowy;
- czas spędzony służbowo za granicą, jeśli pracujesz dla firmy z Wielkiej Brytanii;
- płatne i niepłatne nadgodziny;
- czas spędzony "pod telefonem" w miejscu pracy.
Co nie wlicza się do czasu pracy?
Do czasu pracy nie wlicza się:
- urlopy (płatne i niepłatne);
- urlopy macierzyńskie, ojcowskie, adopcyjne lub rodzicielskie;
- dni przebywania na zwolnieniu lekarskim;
- przerwy w pracy (np. na lunch, chyba że jest to lunch służbowy);
- podróż do i z miejsca pracy (chyba że konieczność podróży narzuca praca, np. jest to dojazd na spotkanie w interesach);
- niepłatne nadgodziny, jeśli zgłaszasz się na ochotnika do wykonania jakiejś pracy;
- w przypadku zabierania pracy do domu, jest to wliczane do czasu pracy jedynie za zgodą pracodawcy.
Jeżeli pracujesz dorywczo z miejsca pracy, cały ten czas liczony jest jako czas pracy. Jeżeli pracujesz dorywczo z domu, jako czas pracy liczy się jedynie czas spędzony na pracy.
Jeśli chcesz pracować ponad 48 godzin
Jeżeli chcesz pracować ponad 48 godzin w tygodniu, musisz poinformować o tym swego pracodawcę na piśmie. Przykładowa treść takiego dokumentu (tzw. opt-out agreement):
I (imię i nazwisko) agree to work for more than an average of 48 hours a week. I will give my employer (nie więcej niż 3 miesiące) notice in writing to end this agreement if I change my mind.
Signed ................
Dated ................
W niektórych zawodach nie można zrezygnować z 48 godzinnego limitu tygodnia pracy.
Powrót do 48 godzinnego tygodnia pracy
Jeśli zmienisz zdanie i zechcesz wrócić do 48 godzinnego tygodnia pracy, poinformuj o tym pracodawcę na piśmie z odpowiednim wyprzedzeniem – w zależności od tego jaki okres z nim uprzednio uzgodniłeś.
Skargi i porady
Pamiętaj, że pracodawca nie może zmusić pracownika do pracy w większym wymiarze niż 48 godzin tygodniowo. Jeśli wywołuje na Tobie presję lub z powodu odmowy pracy w wymiarze wykraczającym ponad 48 godzin tygodniowo czujesz się prześladowany albo zostaniesz zwolniony, oznacza to, że Twój pracodawca łamie prawo. Wówczas możesz złożyć skargę.
Możesz też złożyć skargę jeśli uważasz, że odmawia Ci się prawa do pracowania więcej niż 48 godzin tygodniowo (40 jeśli masz mniej niż 18 lat).
Skargę można wnieść do sądu pracy (Employment Tribunal lub Industrial Tribunal w Irlandii Północnej), przy czym jeżeli jesteś pracownikiem, być może najpierw będziesz musiał złożyć zażalenie na piśmie do swego pracodawcy. Istnieją ściśle określone terminy wnoszenia skarg do sądu pracy. Powinieneś jak najszybciej porozmawiać z doświadczonym doradcą, aby mieć pewność, że ich nie przekroczysz.
Bezpłatne i poufne porady związane m.in. z czasem pracy, uzyskasz w Biurze Porad Obywatelskich (Citizens Advice Bureau). Najbliższe biuro znajdziesz na stronie: Biuro Porad Obywatelskich (Citizens Advice Bureau).
Możesz także skorzystać z porad i informacji udzielanych za pośrednictwem specjalnej rządowej infolinii "The Pay and Work Rights" dzwoniąc na numer 0800 917 23 68 (możesz poprosić o tłumacza) lub zasięgnąć porady kontaktując się z tą organizajcą za pomocą formularza na stronie payandworkrights.direct.gov.uk.