„Warsaw Calling” – wystawa o Powstaniu Warszawskim

Od 20 lipca do 30 sierpnia w Londynie będzie można oglądać wystawę „Warsaw Calling”. Wystawa podkreśla kluczową rolę, jaką w decyzji o wybuchu powstania odegrały polski rząd i dowództwo wojskowe mające w czasie II wojny światowej swoje siedziby w Londynie.

1 sierpnia 1944 roku polski ruch oporu walczący z Niemcami okupującymi Polskę rozpoczął Powstanie Warszawskie – jedną z największych akcji zbrojnych przeciwko panowaniu Hitlera w okupowanej Europie. Powstańcy, mimo że byli liczebnie i technicznie słabsi, walczyli z niemieckimi wojskami przez dwa miesiące, zanim zostali zmuszeni do kapitulacji. Naziści zabili około 150-200 tys. powstańców i cywilów, a później niemal doszczętnie zniszczyli Warszawę.

Powstanie wybuchło, bo polskie władze w Londynie i polscy dowódcy wojskowi chcieli przejąć kontrolę nad stolicą przed nadejściem Armii Czerwonej, która w lipcu 1944 roku zbliżała się do wschodnich przedmieść Warszawy, wypierając niemieckie wojska. Rząd RP w Londynie wierzył, że ustanawiając swoje władze w stolicy, będzie mógł w jakiś sposób zapobiec narzuceniu Polsce stalinowskiego reżimu. Jego nadzieje okazały się płonne - Armia Czerwona zatrzymała swój marsz i nie udzieliła realnej pomocy powstańcom, a zrzuty zaopatrzenia od zachodnich sojuszników były zbyt skąpe, aby zmienić sytuację.

Wystawa w Londynie

Ta dramatyczna historia będzie opowiedziana na wystawie „Warsaw Calling”, która zostanie otwarta 20 lipca w Bush House na The Strand w centrum Londynu, a później w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym (POSK) na Ealing. Organizatorami są Polish Underground Movement Study Trust (PUMST) oraz Sir Michael Howard Centre for the History of War, Department of History i Department of War Studies na King’s College London.

Wystawa koncentruje się na osobistych historiach bojowników biorących udział w tej straszliwej bitwie oraz cywilach uwikłanych w konflikt. Cierpienia, odwaga i rozpacz osób biorących w niej udział rezonują szeroko w dzisiejszym świecie z jego licznymi konfliktami zbrojnymi.

Polskie władze w Wielkiej Brytanii

Wystawa podkreśla też kluczową rolę polskiego rządu na uchodźstwie oraz dowództwa wojskowego w powstaniu. Polski rząd, mający siedzibę w Londynie oraz polska kwatera główna przez większość II wojny światowej kierowały walką poprzez zaszyfrowane połączenia radiowe z dowódcami w Warszawie. Tajne wiadomości codziennie krążyły między Wielką Brytanią a stolicą Polski.

Oryginalne sygnały pozostają do dziś w Londynie, w archiwach Polish Underground Movement Study Trust, przechowywane w wiktoriańskim domu na zachodnim przedmieściu Ealing. Znajdują się też tam tysiące oryginalnych akt z powstania oraz dokumenty personalne tysięcy dowódców, żołnierzy i szpiegów.

Dokumenty zostały po wojnie zdeponowane w Londynie przez wielu dowódców i powstańców, którzy zdołali dotrzeć na Zachód, jak również przez innych, którzy pozostali w Polsce. Sam budynek na Ealing został kupiony i przekształcony w ośrodek badawczy, z którego korzystają naukowcy z całego świata.

Trust jest powiązany i ściśle współpracuje z Instytutem Kultury Polskiej w Londynie i Muzeum im. gen. Sikorskiego, który przechowuje archiwa polskiego rządu na uchodźstwie i polskiego wojska z okresu II wojny światowej. Obie instytucje wspierały przygotowanie wystawy.

Terminy wystawy:

20 lipca - 8 sierpnia w King’s College London, Bush House, The Strand, Londyn WC2B 4PJ, wejście południowe. Metro: Holborn, Temple

Poniedziałek - Piątek 9:00 - 17:30

10 sierpnia - 30 sierpnia w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym (POSK), 238-246 King Street, Londyn W6 0RF. Metro: Ravenscourt Park

Poniedziałek - Niedziela 9:00 - 21:00

Informacje o wydarzeniach towarzyszących znajdują się na stronie warsaw1944.uk