W Wielkiej Brytanii i kilku innych państwach Commonwealthu 26 grudnia to Boxing Day. Od 1871 roku to święto państwowe. Istnieje kilka różnych teorii na temat pochodzenia Boxing Day, w każdej u źródła są dobroczynne pobudki.
Skarbonki na datki i św. Wacław
Niektórzy sięgają do średniowiecza i wczesnych tradycji chrześcijańskich. Wywodzą nazwę święta od skarbonek na datki, umieszczanych w przedsionkach kościołów w czasie Adwentu. Skrzynki były otwierane właśnie 26 grudnia, a pieniądze z nich rozdawane najbiedniejszym parafianom. Do dziś, tego dnia katolicy obchodzą dzień Świętego Szczepana – pierwszego chrześcijańskiego męczennika.
Gdzieś obok tego wątku pojawia się także postać świętego Wacława – czeskiego księcia z X wieku, uważanego za patrona Czech. Książę jest bohaterem anglosaskiej kolędy „Good King Wenceslas” (pamiętacie, co zaśpiewał trzem dziewczynkom brytyjski premier w „Love Actually”?). Legenda głosi, że po świętach przedzierał się przez zaspy, by dotrzeć z jałmużną do potrzebujących. Niósł im pudła z jedzeniem i winem.
Pudełka za dobrą służbę i pracę
Najwcześniejszą definicję święta podał Słownik Oksfordzki (Oxford English Dictionary). Według niej Boxing Day to „pierwszy dzień tygodnia po Bożym Narodzeniu obchodzony jako święto, w którym listonosze, chłopcy na posyłki i różnego rodzaju służba spodziewa się dostać bożonarodzeniowe pudełko”. Z tą definicją łączy się zwyczaj z XVII wieku. Rzemieślnicy dostawali pudełka z prezentami lub napiwkami w podziękowaniu za dobrą, całoroczną obsługę.
Jeszcze inni sięgają do wiktoriańskiej Anglii, w której arystokracja miała zwyczaj wręczania służbie drobnych upominków dzień po świętach. To był ten jedyny czas w roku, kiedy służący mogli zająć się własnymi rodzinami, a państwo łaskawie sami się obsługiwali (kto oglądał „Downtown Abbey”, ten wie, jak to wyglądało). Pracownicy dostawali pudełka z upominkami, ale też z jedzeniem, które zostało po świętach.
Dzień Strzyżyka
W Irlandii obchodzi się tego dnia Wren Day (Dzień Strzyżyka). Tradycyjnie tego dnia polowano na strzyżyki, a potem martwe zatknięte na widły, laski lub krzewy obnoszono od domu do domu, prosząc o datki.
Tu też ścierają się różne teorie: może to celtycki zwyczaj, a może przywieziony przez Wikingów? W każdym razie strzyżyk symbolizował stary rok. Dziś już na szczęście tego dnia żadne ptaki nie są mordowane. W niektórych częściach kraju organizowane są za to barwne parady.
Polowanie i Premier League
Już od końca XVIII wieku Boxing Day był dniem, który spędzało się aktywnie. To Boże Narodzenie było od siedzenia w domach z rodziną i ucztowania. 26 grudnia, arystokracja wybierała się więc na polowanie lub jechała obejrzeć wyścigi konne.
Od XIX wieku, wraz z postępującą urbanizacją, w zwyczaj weszło także świąteczne rozgrywanie meczów piłki nożnej (do lat 50. XX wieku, także pierwszego dnia świąt). Kibicować mogli wtedy robotnicy i służący, wykorzystując nieliczne w ciągu roku wolne. Do dziś stałym punktem kalendarza każdego kibica są też świąteczne rozgrywki Premier League.
Wielkie kupowanie
Boxing Day to też tradycyjne wyścigi konne, jak ten im. Króla Jerzego VI w Kempton Park, drugi w skali prestiżu po dorocznych wyścigach w Cheltenham.
Ale Boxing Day to przede wszystkim wielkie kupowanie. Sprzedawcy próbują wyprzedać to, co im zostało w danym roku, kupujący polują na najlepsze promocje. Boxing Day jest porównywalny do amerykańskiego Black Friday (po święcie dziękczynienia).
Komentarze
Zgłoś do moderacji