Timothy Garton Ash o Polsce: wyzwaniem będzie dePiSyzacja

Wybory w Polsce, „nawet jeśli nie były fair”, stanowiły „wielki demokratyczny moment” – mówi w wywiadzie dla niemieckiego dziennika Tageszeitung brytyjski historyk Timothy Garton Ash, który jest specjalistą od Europy Środkowej i Wschodniej.

Jego zdaniem wynik wyborów pokazuje też, że „partie, jeśli są wystarczająco dobre, mogą wygrać nawet nieuczciwe wybory”.

„Przyszły polski rząd dołączy znowu do europejskiego mainstreamu, także w kwestii Ukrainy” i powstrzyma „szaloną antyniemiecką propagandę, która jest ważną częścią PiS”.

Zauważa jednocześnie, że nie wiadomo, jaki jest przwdziwy stan finansów publicznych, „ile miliardów stary rząd wydał na prezenty w kampanii wyborczej, na tanią benzynę, wyższe emerytury i różne zasiłki”.

Ash wyraził nadzieję, że UE „bardzo szybko uwolni wiele miliardów wstrzymanych funduszy unijnych”.

W rozmowie z TAZ brytyjski historyk wskazuje jednak na trudności, jakie z przejęciem władzy może mieć nowy rząd. „Będzie to problem, ponieważ część państwa została silnie zawłaszczona przez PiS. Część instytucji administracji państwowej, bank centralny, prezydent Andrzej Duda i Trybunał Konstytucyjny będą próbowały sprzeciwić się liberalnej opozycji. (…) Musimy więc być ostrożni” – dodaje.

Głosowało więcej młodych i kobiet

Analizując powody wygranej opozycji, Ash stwierdza, że wielu wyborców miało dosyć „nieudolnych, skorumpowanych, małostkowych, zacofanych rządów” PiS. Inni z kolei obawiali się, że PiS w końcu wyprowadzi Polskę z UE.

Timothy Garton Ash zaznacza, że wśród osób poniżej 29. roku życia frekwencja była wyższa niż wśród wyborców powyżej sześćdziesiątki, co jest odwróceniem ogólnoeuropejskiego trendu.

Do wyborów poszło też więcej kobiet niż mężczyzn, a ich motywacją były po części doświadczenia z „reakcyjną, patriarchalną partią, która wprowadziła jedno z najsurowszych praw antyaborcyjnych w Europie”.

Ale jeszcze za wcześnie na pełne odprężenie – „Kaczyński może mieć w rękawie kilka brudnych sztuczek” – przestrzega Ash.