Cztery wieki przed przyjęciem przez Mieszka I chrztu w 966 roku rozpoczęła się chrystianizacja Szkocji. Nauki Chrystusa w kraju kiltów biorą swój początek na małej wyspie na zachodnim wybrzeżu Szkocji. To wyspa Iona. Od VI wieku była jednym z najważniejszych ośrodków chrześcijaństwa w zachodniej Europie. Przybywali tutaj pielgrzymi nie tylko z terenów obecnej Wielkiej Brytanii, ale również Włoch, Francji, Hiszpanii i innych krajów europejskich.
Historia Opactwa na Wyspie Iona
W roku 563 św. Kolumba wraz z 12 towarzyszami przybył na małą szkocką wyspę Iona, która przez kolejne wieki stała się centrum religijnym Szkocji i północnej Anglii. Założony na wyspie klasztor był pierwszym z 53, które powstały w kolejnych latach z inicjatywy św. Kolumby. Podczas swoich misji nawracał on plemiona zamieszkujące Nortumbrię (kraj anglosaski w płn. Anglii) oraz plemiona Piktów. Do najważniejszych osiągnięć św. Kolumby możemy zaliczyć nawrócenie jednego z najpotężniejszych władców Piktów, króla Bridei. Według legendy, misjonarz miał otworzyć bramy zamku władcy wykonując znak krzyża i tym samym zdobyć jego szacunek.
Z czasów św. Kolumby pochodzą również pierwsze wzmianki o słynnym potworze z Loch Ness. Misjonarz miał wskrzesić czowieka zabitego przez potwora, a przy innej okazji wykonując znak krzyża miał odstraszyć potwora i tym samym ocalić innego człowieka.
Koniec opactwa na wyspie Iona nastąpił w 1560 roku wraz z rozpoczęciem reformacji w Szkocji i – podobnie jak katedra w St Andrews - klasztor nie przetrwał tych trudnych czasów. Przez kolejne wieki opactwo pozostawało w ruinie i dopiero w roku 1899 postanowiono je odbudować. Prywatny właściciel książe Argyll przekazał klasztor fundacji Iona Cathedral Trust, która podjęła się zadania jego odbudowy. Od 1938 klasztor jest w rękach ekumenicznej Wspólnoty Nasza Iona, która wraz z Historic Environment Scotland sprawuje mecenat nad zabytkiem.
Opactwo Iona – zwiedzanie
Opactwo Iona najlepiej rozpocząć zwiedzać od ruiny średniowiecznego zakonu żeńskiego Augustianek, który znajduje się kilkadziesiąt metrów od przystani oraz na trasie do opactwa. Następnie należy ruszyć średniowieczną trasą śmierci (ang. Street of the Dead), którą kroczyli pielgrzymi z najdalszych zakątków Europy. Na trasie napotkacie średniowieczny krzyż św. Marcina oraz replikę krzyża św. Jana.
Przed wejściem do opactwa warto zajrzeć do kaplicy św. Otterana (ang. St Oran’s Chapel) oraz na cmentarz Reilig Odhráin. To w jego mogiłach według legend spoczywa 48 królów Szkocji, w tym słynny Macbeth.
Przed klasztorem stoją dwa kamienne krzyże, z których jeden pochodzi z przełomu VIII i IX wieku i jest jednym z czterech, które przetrwały do naszych czasów. Pozostałe trzy, dzięki pracy archeologów, możemy obecnie podziwiać w muzeum na tyłach opactwa.
Po lewej stronie od głównego wejścia do kościoła znajduje się kaplica św. Kolumby i jest to najstarsza część klasztoru z przełomu IX lub X wieku. Po wejściu do kościoła warto zwrócić uwagę na małą bibioteczkę z bibliami w różnych językach świata. Wśród nich można znaleźć egzemplarz w języku polskim podarowany w 1988 r.
Wnętrze kościoła jest trochę pustawe i moim zdaniem nie robi wielkiego wrażenia. Zapewne wyglądało ono zupełnie inaczej przed czasami reformacji, ale tego niestety raczej się już nie dowiemy. Wewnątrz warto zwrócić uwagę na pomnik św. Kolumby, a raczej stopy które z niego zostały i współczesną replikę jego górnej części.
Po lewej stronie od świątyni znajdują się dawne cele zakonników. Obecnie zostały one przerobione na duży sklep z pamiątkami oraz pokoje wykorzystywane przez muzeum i lokalną społeczność. Warto tutaj jednak zwróć uwagę na piękny dziedziniec z kilkudziesięcioma kolumnami, bo każda z nich posiada inne płaskorzeźby.
O autorze
Mateusz Błażejczak: podróżnik, bloger i przewodnik. W Szkocji mieszka od 2011 roku. Pracuje jako administrator danych i koordynator projektów dla jednego z wiodących producentów whisky. Oprowadza także wycieczki po Edynburgu. Jest miłośnikiem podróży. Był już na czterech kontynentach, gdzie odwiedził ponad 30 państw. Od 2017 wraz z Tomaszem Bobrowskim prowadzi przewodnik o Szkocji – Szkocki.pl. Ich celem jest dzielenie się wiedzą i doświadczeniem związanym z życiem w Szkocji.
Komentarze 1
Iona to magiczne miejsce. Warto sie wybrac
Zgłoś do moderacji